PEQUEÑO ESTUDIO QUE PRETENDE INVESTIGAR COMO SE POBLÓ EL ANTIGUO ITUZAINGÓ
Para
concretar este análisis dividimos el tiempo en tres olas o épocas
poblacionales. Por supuesto esto es convencional.
La primera
abarca desde la fundación de San Antonio del Camino en 1754 hasta
aproximadamente 1860. Estas fechas fueron elegidas por tener hechos
documentales a partir de la primera fecha mencionada y planos de la época desde
1813 hasta 1863 todos aportes indubitables.
Así
aparecerán nombres de propietarios la mayoría desconocidos en la historiografía
existente de nuestro pueblo.
La segunda
ola optamos por ubicarla entre 1860 y 1910 o sea el medio siglo siguiente.
La tercera
la extendimos entre 1910 y el comienzo de la década de 1930. Hasta ahí
podríamos hablar de familias fundacionales, precursoras o antiguas. El
crecimiento vertiginoso a partir de entonces y en particular desde las décadas
de 1940 y 1950 hace imposible el estudio posterior.
Para
certificar dentro de lo posible los datos presentados contamos para la segunda
y tercera ola poblacional con valiosos aportes de los trabajos de Agustín
Camerucci y Goyaud-Castillo además de testimonios de acreditados vecinos y
periódicos locales de nuestra colección.
A
continuación del nombre de la familia o propietario hacemos una pequeña cita de
la actividad desarrollada por ella aclarando que abarca en algunos casos 2
sucesores de la familia mencionada. Insistimos que es una síntesis muy somera
en la mayoría de los casos. Por ello pedimos disculpas.
También
seguramente habrá involuntarias omisiones, en especial en la tercera ola por lo
que igualmente nos disculpamos.
Debemos
aclarar algo de la terminología empleada en lo referente a ocupaciones en
documentos de la primera y segunda ola poblacional. Por ejemplo se usa el
término “labradores” para los que cultivan la tierra con sembrados (en aquel
entonces principalmente trigo, forrajeras y lino).
También
aparece el término “hacendados” que corresponde a los criaderos de ganado
(vacuno, ovino y caballar) y no a la acepción que en la actualidad tiene el
término (economía poderosa).
Insistimos:
la división en olas o épocas poblacionales es absolutamente una convención
diseñada a fines didácticos sin fundamento histórico-cronológico.
FUENTES DOCUMENTALES
Plano de Andrés García    año 1813
Plano Ing. Romero             año
1827
Plano Geodesia                   año
1838
Plano de Sordeaux             año
1884
Mensuras de Sordeaux    año 1863
Otros planos de Morón posteriores
Goyaud-Castillo. Fascículo de la Historia – año 2005
Camerucci, Agustín. Historia de Ituzaingó, año 1972.
Testimonios de vecinos memoriosos
Goyaud – Familias tradicionales, periódico Ekos
Nota: la ocupación a continuación de la familia es la principal conocida
inicial y de generaciones posteriores. Si no acompaña ninguna es por no tener
la certeza. Cuando decimos futbolista se refire a que algún miembro integró la
Primera División de un club local o regional.
FAMILIAS PRIMERA OLA POBLACIONAL 1754-1860
ALVARADO                                           Maestro
de posta, hacendado
ANCHORENA                                       Terrateniente,
hacendado
ARIAS                                                      Labrador,
hacendado
BUTELER                                                ---
CONTRERA                                            labrador
FERAUD                                                 Chacarero,
futuro “Los Pinguinos”
FERNÁNDEZ DE CIEZA                       Juez
de Paz, hacendado
FORTETE                                                ---
GALLARDO                                            pulpero
GHERALDO                                           ---
GONZÁLEZ, Julián                               ---
HERRERO                                               Funcionario
del Cabildo, 1ª. casa  de material del
pueblo.
LOZA                                                       ---
MANRIQUE                                          Labrador
PARDO                                                   Maestro
de posta, labrador
PELLÓN                                                  Administrador
del Puente Márquez
PONCE DE LEÓN, Francisco             Terrateniente
PRACK                                                    Terrateniente,
criador de ovinos
RIOS                                                        pulpero
RODRÍGUEZ FLORES, Manuel        ---
SCHMALL                                               ---
TORRILLAS                                            Labrador
VERGARA, Benito                               Tambo
FAMILIAS SEGUNDA OLA POBLACIONAL 1860-1910
AGRELO                                                 Ingeniero,
viñedos
AGUERREBERE                                    Pulpería
“La Lechuza”
AGUIRRE DE LELOIR                           Dueña
de Cabaña Tuyú
ALBERTI                                                  1er.
Periódico de Ituzaingó, bancarios
ALMANDOZ                                          Bar
y fonda
AMADEO                                               Terrateniente
en Ituzaingó sur
ASTIZ                                                       Pulpero,
comerciante almacén
BASSO                                                    Cuidador
de caballos, tradicionalista
BELLIDO                                                 Director
Escuela Rural n° 4 (ex n° 6 actual n° 1)
BELTRAME                                            Pulpero,
carbonería, forrajes
BERGESIO                                              Comerciante,
heladería
BERTORA                                               Mudanzas
BLOMBERG                                           Comerciante,
escritor
BOVONE                                                Terrateniente,
fruticultor, horno ladrillos
BRAÑA                                                   ---
BRAUN                                                   Tierras
del futuro Los Pingüinos
BRAVO                                                   Maestro
a domicilio, historiador
BUTELER                                                Ex
tierras de Pellón
CANEPA                                                 Almacén
y cancha de bochas
CARDOSO                                              Coronel,
político, fomentista, Consejero escolar
CARELLI                                                  Funcionario,
escritor
CIEZA                                                      Talabartero,
café, bar
COQUET                                                 Tierras
linderas a las fundacionales, Jefe de estación
CORTELEZZI                                          Constructor
CROSTA                                                  Primer
poblador de Ituzaingó sur
DE GREGORI                                         Fruticultores
DELFINO                                                Terrateniente,
empresario
DEMARCHI                                            Terrateniente,
chacarero
DEVOTO                                                 Terrateniente,
industrial, escuela del Puente Márquez.
DOTTORI                                                Fábrica
botones, Administrador Hogar Martín Rodríguez
ETCHEOUN                                           Empresario,
hacendado
FERRANDO                                           Pulpería
Santa Rosa, constructor
FIRPO                                                      Criadero
de olivos, político, funcionario
GALEANO                                              Industrial
GELPI                                                      Médico,
martillero, escenógrafo
GENTILE                                                 Inversor
en construcción, fundador GEI
GHERALDO                                           ---
HERBERT-CROSTA                              Igual
propiedad anterior, odontólogo
HORTEO                                                 ---
IPARRAGUIRRE                                   Terrateniente
Ituzaingó Sur
JURADO                                                 Labradores,
balneario Puente Márquez
LELOIR                                                    Hacendado,
empresario, terrateniente
LELOIR, Antonio                                  Tierras
del futuro Los Pingüinos
LEÓN AGUSTÍN                                   Terrateniente,
hacendado
LEONARDO                                           Terrateniente,
agricultor
LEVANTINI                                            Criadero
de aves
LEVINE                                                    Aparador
de calzado, comerciante
LOBOS                                                    Tambo
LUNA                                                      Tambo
LUQUE                                                    Empleados
públicos
MADURGA                                           Propietario
de tierras que fueron Casa Ofelia
MASCARDI                                            Jefe
de estación, quintero
MELANO                                                Comerciante
(almacén)
MESSETA                                               Pulpera,
penitenciario
MIGLIORE                                             Comerciante,
restaurante
MOLTENI                                               ---
NAON                                                     Juez
de Paz, pulpero
NUIN                                                       Café
Bar, empleado
ORGA                                                      Horticultor,
taxistas, médico
PALLOTO                                               Constructor,
pinturería
PASTRÉ                                                   Pulpero,
Almacén, industrial, empresario
PEDERNERA                                          Pulpería
PERETTI                                                  Fábrica
de muebles (en Capital)
PETRELLI                                                Escribano
PIPAROLA                                             Agricultor,
comerciante, funeraria
PIROTTO                                                Empleado
PROSPERI                                              Ferroviarios
del F.C.O.
RATTI                                                      Intendente
de Morón, carnicería, hacendado
RIVERO                                                   Terrateniente,
cuidador de caballos.
ROCA                                                      ---
ROCCO                                                   Tambo
RODRÍGUEZ FRAGIO                         Empresario,
fundador del pueblo, inversor en propiedades
RODRÍGUEZ, Hilario                           Carretero,
peón de campo
ROLDÁN VERGÉS                                Odontólogo
SALOMON                                            Fruticultores,
tambo, carrero
SEMERIA                                                Pulpero,
empresario
STERLA                                                   ---
SUPERVIELLE                                        Inversionista
en tierras
TRAVERSARO                                       ---
TRAVERSO                                            Agricultor,
tambo, forrajes
UDAONDO                                            Terrateniente,
hacendado, historiador, gobernador.
VADELL                                                   Ferroviario
VENTURA                                              constructor
VILLAMAYOR                                       Ferroviarios
del F.C.O.
VISCARRETA                                         Pulpería
VOELKLEIN                                            Docente,
empleados, visitador médico
ZANOTTI                                                Albañil
FAMILIAS TERCERA OLA POBLACIONAL 1910-1932
ACORRONI                                            Empresario
Sodería
AIROLA                                                   Carnicería
AIROLA                                                   Carnicería
AIROLA                                                   Carnicería,
Futbolistas
ALESANDRINI                                      Comerciante,
Conductor del tranvía
ALESANDRINI                                      Tienda
ALESSANDRIA                                      Polvo
de ladrillo, Transportista, Puntero Partido Conservador
ALFONSO                                              Materiales
de Construcción
ALONSO                                                 Fábrica
papelera
AMOROS                                               Empleado
ANSALONE                                           Docente,
Escritor, Fomentista
ANSORENA                                           Mayordomo
Cabaña Tuyú
ANTICH                                                  Marino
ARENAS                                                 Militar,
su hijo Fermín Arenas Luque (historiador)
ARIZA                                                      Inversionista
inmobiliario, industrial
ARNAL                                                    Primer
taller mecánico de Ituzaingó
AYERBE                                                   Comerciante,
docente
BAEZ                                                        Empleados
Hogar Martín Rodríguez
BAGNACEDRI                                       Mayordomo,
Bar Almacén, Contador, Historiador
BANFI                                                     Escribano
BANQUERO                                          Ocupan
las tierras de los Leonardo, Tareas rurales
BARRIOS                                                Marino
mercante
BASABE                                                  Abogado
BASTERRETCHE                                   Carnicería,
Sepelios, Presidente CAI
BATALLER                                              Quinta
de verduras, Herrero
BEATO                                                    Ferroviario,
Futbolista
BELBUSSI                                               Tesorero
de instituciones de bien público
BELLOSO                                                Tienda
La Aurora
BELLOTA                                                Cartero
BENVENUTTO                                      Constructor
BENVENUTTO                                      Constructor
BLANCO                                                 Electricista
BOCCANERA                                        ---
BOCCANERA                                        Quintero,
Carpintero, Futbolista
BOGGIO                                                 Artista
plástico, docente, casa egipcia
BONARDI                                               ---
BOSCH                                                    Coronel,
Expedicionario al Desierto
BOTARO                                                 ---
BRANDA                                                Comerciantes,
músicos
BRAUN                                                   Club
de Polo “Los Pingüinos”
CACERES SANTAMARIA                   Empleado
de la Armada, Pintora
CACERES                                                Primer
Librería de Ituzaingó, Contador, Docente
CALÉ                                                        Vivero
CAPELLI                                                  Peluquería
CATALANO                                           Almacén,
Bar
CEJAS                                                      Almacén
– Fiambrería, Imprenta
CERABONA                                           Zapatero,
telefónico
CERNADAS                                            Imprenta
CHANEANELLI                                      Talabartero
CHAO                                                      Carbonería
CHEFLE                                                   Almacén
CIMMARUSTI                                      Zapatería,
Abogada, Médico
CIRIGLIANO                                          Fábrica
de dulce de leche
CIVALE                                                    Sastrería,
Empleados
CONSEJERO                                          Peluquería,
Catequista
CORRALES                                             Odontólogo,
Fundador de AUPI
CRAVENA                                              Empresario,
Farmacia
CREGO                                                    Empresario
CRESPO                                                  Almacén,
panadería
DE LA FUENTE                                      Empleado,
turfman
DEFILIPPI                                               Horno
de ladrillos, Fomentista, Concejal
DELLACASA                                           Docente
DEVOS                                                    Empresario,
Fundador del Cine Teatro Ituzaingó
DI LEO                                                     Comerciante,
Joyero
DIANA                                                    ---
DÍAZ, Tito                                               Kiosco
de diarios
DIEZMORI                                             ---
DODERO                                                Armador
naval
DOMINGUEZ, Juan                            Empleado
ESCANES                                                Almacén
ESPÍNDOLA                                           Lechero,
Fomentista
FERNANDEZ REY                                 Médico
FERNÁNDEZ                                         Lechero
“Maquinita”
FIGUEIRAS                                            Empleado
Hacienda, Arbitro de fútbol, Historiador CAI
FRASCARELLI                                        Empresario
FRASCARELLI                                        Empresario
FRIGIOTTI                                              Constructor,
Fomentista
GAGGERO                                             Carnicería,
hacendado, comerciantes
GALLUZI                                                 Empleado,
Taxista
GARBESI                                                ---
GARROTE                                              ---
GENTILE                                                 Empresario
de la Construcción
GHISLIERI                                              Taller
mecánico, Empresario, Docente
GÓMEZ                                                  Conductor
del tranvía
GONZÁLEZ COQUET                          Empleado
Municipal
GOSALBO                                              Agricultor
de hortalizas
GOYAUD                                                Periodista,
historiador, Museo
GRIJALBA                                              Forrajería
y Carbonería, Futbolista
GROSCLAUDE                                      ---
GROSCLAUDE                                      Comerciante
GROSSO                                                 Carnicería,
Futbolista
GUASCH LEGUIZAMÓN                   Lenguista,
Actual Colegio Manuel Belgrano
GUERCIO                                               Ferroviarios,
Fundadores del GEI, Presidente CAI, Historiador
GUERRIERI                                            Cochero
GUEVARA                                             Kiosco
GUISADO                                              Empleado
Hogar Martín Rodríguez, Guitarrista
HUGHES                                                 Chacarero
IDABERRY                                              Jefe
de teléfonos, Concejal, Abogado, Futbolista
IGLESIAS                                                Librería
IRIBARNE                                               ---
IRIGOYEN                                              Tambo
JAEGGLI                                                 Médico,
Rotariano, Escritor
LACASA                                                  Docente
LALANNE                                               Empleado,
Militar Gendarmería
LAMORT                                                Farmacia
LANZANI                                                Comerciante,
Pocero
LARREN                                                  Empleado,
Futbolista
LEBRON                                                  Médico,
Periodista
LIVOLSI                                                   Comerciante,
Empresario Construcción
LONGONI                                              Empresario,
Médico
MAMIEGA                                            Jardinero,
Ferroviario, Futbolista
MANGINI                                              Farmacia
MAO                                                       Industrias
MARANDINO                                       Carnicería
MARELLA                                               Jardinero,
Peluquero, Empleado, Futbolista
MARMOL                                              ---
MARTENS                                              Comerciante,
Fotógrafo
MARTINELLI MASSA                          Escritor,
Libretista, Contador
MARTINI                                                Albañil,
1er. Bailarina Teatro colón
MASSÉ                                                    Comerciante,
Bar, Ferretería, Herrería
MAZZIERI                                              Almacén
MESSIDORO                                         Empresarios
de pintura, Comerciante
MEYER                                                    Ferroviario,
Comerciante
MIANOVICH                                         Armador
naval
MIGHETTI                                              Empresario
Alimentación
MONECHESI                                         Floricultor,
Fomentista
MUNTADA                                            Editor
revista Primicias, Fomentista
NARANCIO                                           Comerciantes,
hacendado en Entre Ríos
NARBONDO                                         Ingeniero,
escultor
NARI                                                        Martillero,
Fomentista, Historiador CAVA
NASO                                                      Vivero
NATAL                                                    Jefe
Registro Civil
NOGUEIRA                                           Comerciante,
Fomentista
NOVARO                                               Funcionario,
Fomentista
ORSI                                                        Herrería
PALLADINO                                          Empleado,
Futbolista
PAOLINI                                                 Fábrica
de botones
PARODI                                                  Pintor,
Docente
PASSANO                                              Artistas
de la escena teatral y cinematográfica
PASSO                                                    Primer
Presidente del GEI
PASTOR                                                  Trabajador
rural, Docente fundadora de AUPI
PERGOLESSI                                         Conductor
del tranvía
PERROTA                                               Industrial
PERRY                                                     Kiosco
diarios
PESCIO                                                   Partera
PIAGGIO                                                Empleados
PICHININI                                              Almacén
PORATTI                                                Verdulería,
Herrería
PRADO                                                   Panadería
PRÓSPERI                                              Ferroviarios,
profesor folklore
PROTTO                                                 Fábrica
medias, médico, político
QUARTINO                                           Ingeniero,
Químico, Geólogo, Fundador Unión Vecinal
QUATRINI                                             Carnicería
QUATRINI                                             Carnicería,
Almacén
RAMOS                                                  Zapatero
RAPETTI                                                 Agricultor,
Empleada
RASPANTI                                             Almacén,
Ferretería, Empresario construcción
REPETTO                                                Comerciante,
Taxista
REVIELLO                                               Cochería
fúnebre, Arquitecta
RIGHETTI                                               Librería
RISOTTO                                                Abogado,
Fomentista
RIVAS                                                      Contador,
Empresario
RIVERO                                                   Labrador,
Criador de caballos
RIVIELLO MORA                                  Laboratorio
análisis clínicos, Escuela Hugo Foscolo
RODRÍGUEZ MELGAREJO                Funcionario
municipal, Historiador
ROSSI                                                      Cochero
ROVERO                                                 Funcionario
Municipal, Fundador Unión Vecinal
SALINAS                                                 Carnicería,
Lecheros, Funcionario técnico
SALVADORES                                       Funcionario,
Futbolista
SCANDROGLIO                                    ---
SCHIRMO                                              Carpintería
mecánica
SEMINO                                                 Taller,
Artista plástico Paleta Decimal
SERÉ                                                        Hacendado
SERINI                                                     Empleado,
Alambrador
SINIGALLI                                              Empleado
SOLER                                                     Abogado,
Fundador Unión Vecinal
SPERZAGNI                                           Empleado,
Empresario Construcción
SPOTORNO                                           Coronel,
Sanmartiniano, Fomentista
STEFANETTI                                          Empresario
STOLBIZER                                             Empleado,
Médico
TADEO                                                    Comerciante,
Empresario, Residencia
TENUTTO                                               Plomería,
Gas, Chapista, Docente
TERRADAS                                             Panadería,
Inversor inmobiliario
TISCORNIA                                            Ferroviario,
Fomentista, Presidente del CAI
TORNADOR                                          Pocero
TRENTI                                                    Jardinero
URANEA                                                ---
VENDRELL                                             Industrial,
Artista
VENEZIANI                                            Docentes
VENTURA                                              Constructor
VIDAL                                                      ---
VIDAURRAZAGA                                 Primer
Presidente del CAI
VINELLI                                                   Empresario
inmobiliario
VISILLAC                                                Docente
VIUDEZ                                                   Peluquería
WOUTERS                                             Empleado
ZANATTA                                               ---